Er is al jaren veel te doen om de waterstof auto, want is hier nou echt een toekomst in en kunnen deze auto’s wel concurreren met elektrische auto’s? Deze en nog veel meer andere vragen zullen we op deze pagina behandelen. Ook gaan we kijken naar hoe een waterstof auto werkt, hoeveel deze kost en zetten we alle voor- en nadelen van waterstof auto’s in 2024 op een rij.
Wat is een waterstof auto?
Laten we beginnen met de makkelijkste vraag, wat is een waterstof auto? Misschien heb je nog helemaal niet gehoord wat waterstof voor iets is, daarom zullen we dit als eerste uitleggen. Waterstof is een molecuul die het meeste voorkomt op aarde, maar het komt bijna nooit alleen voor in zijn puurste vorm. Vaak zit het waterstof molecuul (H) vast aan andere moleculen zoals bijvoorbeeld zuurstof (O), samen is dit water hoe we dit kennen. Wanneer we dit water verhitten aan de hand van elektriciteit, kunnen we waterstof losmaken van zuurstof en blijft waterstofgas over.
Een waterstof auto is dus een auto die niet loopt op benzine of diesel, maar op waterstofgas. Deze waterstofgas is geurloos, kleurloos en smaakloos. Dit zijn enkele van de bijzondere waterstof eigenschappen. Je zal door de kleur- en geurloze stof ook niet merken dat je op waterstofgas rijdt en zo is de waterstof personenauto vergelijkbaar met een elektrische auto.
Hoe werkt een waterstof auto?
Maar hoe werkt een waterstof auto en hoe kan het dat de auto vooruitkomt? Zoals net verteld rijdt een waterstof auto of waterstofgas. Deze waterstof opslag vindt plaats in een waterstoftank waarin het gas tussen de 350-700 bar zit samengedrukt. Dit waterstofgas wordt vervolgens gebruikt om de auto mee aan te drijven.
Het is goed om te weten dat een waterstof auto in de meeste gevallen niet rijdt op pure waterstof zoals wel het geval is bij benzine of diesel wat tot ontbranding komt in de motor. Het kan overigens wel in een waterstof verbrandingsmotor, maar het komt vaker voor dat een waterstof auto gebruik maakt van een brandstofcel. Hierin moet waterstofgas eerst samen met zuurstof reageren binnen de brandstofcel, hieruit komt vervolgens elektriciteit en water vrij. De elektriciteit drijft de elektromotor aan, hierdoor ontstaat er stuwkracht in de auto en kun je rijden. Het water zelf verlaat de auto via de uitlaat in de vorm van waterdamp. Tijdens het rijden komt er dus geen CO2, stikstof of fijnstof vrij, het enige wat vrij komt is waterdamp.
Technisch gezien ziet dit proces er wel een stuk ingewikkelder uit. In elke waterstofauto zit er een brandstofcel met membranen. Aan de ene kant van het membraan wordt waterstof toegelaten, terwijl aan de andere kant buitenlucht met zuurstof zich bevindt. Het speciale membraan, bekend als een Proton Exchange Membrane (PEM), scheidt zuurstof en waterstof op zo’n manier dat alleen de waterstofprotonen (H+ met een positieve lading) direct de zuurstof kunnen bereiken. De elektronen (e-) worden door dit membraan geblokkeerd en worden omgeleid via de kathode (de negatieve pool) buiten de brandstofcel. Ze worden vervolgens naar de batterij of de elektromotor geleid. Op deze manier keren ze terug naar de brandstofcel via de anode (de positieve pool) om uiteindelijk de reactie tussen waterstof en zuurstof volledig te voltooien. Het resultaat van dit proces is de productie van elektriciteit, water en warmte.
Hoeveel kost een waterstof auto in Nederland?
Een waterstofauto is gemiddeld een prijzigere aankoop dan een benzine-, diesel- of elektrische auto. Maar waar zit dat hem in? Om een compleet beeld te krijgen van de kosten van een waterstofauto, zullen we kijken naar de aanschaffingsprijs, onderhoudskosten kosten voor het tanken van waterstof.
Aanschaffingsprijs van een auto op waterstof
Er zijn slechts een aantal waterstofauto’s beschikbaar op de Nederlandse markt. Alhoewel er veel automerken bezig zijn met de productie van deze auto’s, zijn het Aziatische merken die als eerste de waterstofauto beschikbaar hebben gesteld in Nederland. Toyota heeft de Mirai op de markt gezet, anno 2024 kost deze waterstofauto €70.195-, maar tweedehands kun je deze auto aanschaffen voor rond de 30.000-. Hyundai heeft de Nexo op de markt gezet die nieuw zo’n €69.995, ongeveer net zoveel als de Mirai dus. Tweedehands is de Hyundai Nexo voor rond 35.000-.
In de aanschaf is een auto op waterstof dus een stuk duurder dan wanneer je bijvoorbeeld een benzine-auto of elektrische auto aanschaft. De goedkoopste elektrische auto kun je bijvoorbeeld al voor 21.000- aanschaffen en benzine-auto’s zijn voor nog minder te kopen. Maar zijn er dan wel voordelen met betrekking tot de bijtelling van waterstofauto’s?
Bijtelling van een auto op waterstof
Want wat nou als je een waterstofauto krijgt van jouw werkgever. Hoe zit het dan eigenlijk met de bijtelling? Bijtelling is een bedrag dat je betaald over de auto die je ‘krijgt’ van jouw werkgever. De overheid vindt dus dat je belasting moet betalen over de auto die je krijgt van werk.
Bij een brandstofauto betaal je in 2024 over de gehele nieuwwaarde van de auto 22%, bij een elektrische auto is het 16% over de eerste 30.000 euro en bij een waterstofauto is dit 16% over de gehele nieuwwaarde. Dit komt neer op het volgende bij een auto van 75.000 euro:
| Benzine auto | Elektrische auto | Waterstof auto | |
| Fiscale waarde | €75.000 | €75.000 | €75.000 |
| Bijtelling (2024) | €22.000 | €14.700 | €12.000 |
Zoals je kunt zien probeert de overheid het gebruik van een waterstof auto te stimuleren aan de hand van een lage bijtelling. Hierdoor wordt het interessanter om een waterstof auto aan te vragen bij jouw medewerker, al helemaal wanneer je de kosten vergelijkt met een normale benzine auto.
Onderhoudskosten van een auto op waterstof
Een andere kostenfactor is natuurlijk het onderhoud, geen enkele auto ontkomt eraan. Je zal wellicht denken dat de onderhoud van een waterstof auto duurder zal zijn dan bij een klassieke auto. Misschien omdat er een meer gecompliceerdere motor in zit of iets dergelijks, maar dit is niet het geval. De onderhoudskosten voor een waterstof auto zijn vergelijkbaar met deze van een benzine of elektrische auto.
Dit komt omdat er een stuk minder onderdelen in een waterstof auto zitten die slijtage kunnen veroorzaken of zelfs kapot kunnen gaan. Denk hierbij aan tandwielen of andere onderdelen die wrijving veroorzaken in de auto. Een ander feitje over de onderhoud van waterstof auto’s is dat de auto ook minder onderhoud nodig heeft wanneer er gebruik gemaakt wordt van schone waterstof. Dit heeft bijvoorbeeld te maken met de productie van waterstof. Waterstofgas gemaakt aan de hand van elektrolyse is hierbij het meest zuiver, mede hierdoor is waterstof elektrolyse ook het meest gewenst
Tankkosten voor een waterstof auto
Misschien wel de belangrijkste kostenpost, is het tanken. Want wat kost het tanken van waterstof? Het is allereerst belangrijk dat je waterstof niet per liter tankt, maar per kilo. In de meeste waterstof auto’s zit een tank van ongeveer 5-6 kilo en op één kilo kun je ongeveer 100 kilometer rijden.
Één kilo waterstof tanken bij een waterstof tankstation in Nederland kostte in begin 2022 ongeveer €10,- exclusief BTW en €12,10 inclusief BTW. Maar dit is anno 2024, momenteel juli2024, vaak eerder in de buurt van €20,- tot 25,-.
Voor een volle tank betaal je dus ongeveer tussen de €50,- tot €70,-. Maar hoe vergelijkt dit zich tot benzine-, diesel- en elektrische auto’s?
| (100.000 km per jaar) | Diesel auto | Benzine auto | Elektrische auto | Waterstof auto |
| Verbruik | 1:18 | 1:12 | 25kW op 100km | 1kg op 100km |
| Kosten per jaar | €1.103 | €1.872 | €1.467 | €2.310 |
Zoals je kunt zien is het momenteel het nog het voordeligst om diesel te tanken qua literprijs en verbruik, en waterstof komt nog lang niet in de buurt. Echter voorspellen experts wel dat waterstof over 5 / 10 jaar ongeveer 5,- of 2,50 gaat kosten per kilo en dat diesel en benzine steeds duurder wordt. Wellicht wordt waterstof dan wel interessant.
Voor- en nadelen van waterstof auto’s
Naast de kosten zijn er nog veel meer factoren die kunnen bepalen of een waterstof auto iets voor jou is. Daarom zullen we de belangrijkste voor- en nadelen van auto’s op waterstof bespreken en de vergelijking trekken tussen deze en elektrische auto’s. Kort samengevat zijn dit de grootste voor- en nadelen van waterstof auto’s:
Voordelen van waterstof auto’s
- Je kunt in 5 minuten tanken ruim 500 kilometer rijden: Vergeleken met elektrische auto’s, is het tanken van een waterstof auto een stuk makkelijker. Zo duurt het vaak bij een elektrische auto al snel meer dan 15-20 minuten, terwijl je met een waterstof auto al binnen 5 minuten weer de weg op kan. Daarnaast kun je ruim 500 kilometer rijden op één tank van 5-6kg. Zo kun je zonder te stoppen direct van Amsterdam naar Parijs.
- Waterstof auto’s zijn net zo veilig zijn als auto’s op benzine of diesel: Een waterstof auto is net zo veilig als klassieke auto’s. De waterstoftank is net zo stevig als een benzine of dieseltank waardoor de kans nihil is dat deze in een ongeval vlam vat. Ook als dit gebeurd zijn er verschillende technieken om ontploffingen te voorkomen.
- Waterstof auto’s rijden hetzelfde als elektrische auto’s: Omdat een waterstof auto gebruik maakt van een elektrische aandrijving, rijdt deze hetzelfde als een elektrische auto. Deze kenmerken zijn comfortabel, stabiel en ‘smooth’.
- Er wordt geen CO2 uitgestoten tijdens het rijden: Niet te vergeten, stoot een waterstof auto geen CO2 uit, maar waterdamp. Tijdens het rijden zal je daarom geen invloed hebben op het klimaat. Daarnaast stinken deze auto’s ook niet wat ten goede komt voor de leefomgeving.
- Je hebt geen eigen parkeerplaats en laadpaal nodig: Een ander groot voordeel is dat je geen parkeerplek met laadpaal nodig hebt bij je huis. Bij elektrische auto’s is dit (bijna) een voorwaarde om zo dagelijks naar werk te kunnen, maar waterstof auto’s hebben dit niet nodig.
Nadelen van waterstof auto’s
- Waterstof auto’s rijden voornamelijk op grijze waterstof: Hoewel er vaak gedacht wordt dat waterstofgas goed voor het milieu is, ligt dit voornamelijk aan de manier van productie. Momenteel rijden de meeste waterstof auto’s op grijze waterstof in plaats van groene. Deze grijze waterstof wordt gemaakt aan de hand van aardgas, wat alsnog niet goed voor het milieu is.
- De aanschaffingsprijs is hoog en er zijn (nog) weinig keuzes: Momenteel zijn er slechts twee auto’s op de Nederlandse markt die op waterstof rijden. De nieuwprijs hiervan ligt rond de 70.000,- en is hiermee nog een stuk duurder dan alternatieven.
- Waterstof is inefficiënt vergeleken met elektrische auto’s: Het kost twee keer zoveel elektriciteit om waterstofgas te maken en dit om te zetten naar vermogen in een auto dan om elektriciteit direct te gebruiken in een elektrische auto. Hierdoor is waterstof een stuk minder efficiënt dan elektriciteit in elektrische auto’s.
- Er zijn nog niet genoeg tankstations (in Europa): Momenteel zijn er nog niet genoeg waterstof tankstations om met een gerust hart op vakantie te gaan in Europa. Dit komt omdat het ongeveer 1.6 miljoen euro kost om een waterstof tankstation te bouwen, vergeleken met 500.000 euro voor een klassiek pompstation.
Welke auto’s rijden op waterstof?
Als je na het zien van alle voor- en nadelen besloten hebt dat een waterstof auto iets voor jou is, is het goed om een aantal waterstof auto’s met elkaar te vergelijken. Welke auto’s rijden er momenteel op waterstof en welke auto’s zijn in ontwikkeling? We zullen de populairste (waterstof) automerken behandelen.
Toyota Mirai waterstof auto
Zoals eerder verteld is Toyota samen met Hyundai het eerste merk dat een waterstof auto beschikbaar heeft gesteld op de Nederlandse markt. De Toyota Mirai is een twee-wiel aangedreven auto en is beschikbaar in verschillende uitvoeringen waarbij je vanaf ongeveer €70.000,- deze auto nieuw kunt aanschaffen. Met een tankinhoud van 5 kg en een verbruik van 0.79kg / 100km kun je om en nabij 650 kilometer rijden zonder te tanken.
| Nieuwprijs | € 70.195,- |
| Verbuik | 0.79 kg/100km |
| Actieradius | 650 kilometer |
| Deuren | 5-deurs |
| Beschikbaar | Nu |
Hyundai Nexo waterstof auto
De Hyundai Nexo is momenteel de grootste concurrent van de Toyota Mirai. Deze waterstof auto is beschikbaar voor een vergelijkbare prijs en lijkt qua specificaties ook erg op de Mirai. De Hyundai Nexo heeft een grote tankinhoud van wel 6.3kg, maar is een stukje minder efficiënt waardoor je niet een stuk verder kunt rijden dan met de Mirai. Desondanks is de Hyundai Nexo een populaire keuze dankzij uitstekende comfort en rijvaardigheden.
| Nieuwprijs | € 69.995,- |
| Verbuik | 1kg/100km |
| Actieradius | 665 kilometer |
| Deuren | 5-deurs |
| Beschikbaar | Nu |
BMW IX5 waterstof auto
BMW is ook de waterstof revolutie ingestapt met de ontwikkeling van de BMW IX5 Hydrogen auto. Deze auto zal volledig op waterstof rijden en is met een vermogen van 401PK voorlopig de snelste waterstof personenauto. Echter is de BMW IX5 nog niet beschikbaar op de (Nederlandse) markt, het merk wacht totdat er genoeg vraag is naar deze auto met massaproductie. Hierdoor is de prijs ook nog niet zeker maar naar verluid gaat de auto meer dan €100.000,- kosten.
| Nieuwprijs | € 100.000+ |
| Verbuik | 1kg/100km |
| Actieradius | 504 kilometer |
| Deuren | 5-deurs |
| Beschikbaar | 2025 (?) |
Audi H-Tron waterstof auto
De H-Tron van Audi is een ander model waar veel belangstelling naar is. Dit is het eerste (en nu nog laatste) waterstof model van Audi en is ook nog niet beschikbaar op de markt. De auto is nog in conceptfase maar zal naar verluid ruim meer dan een ton kosten en een tank hebben genoeg voor 5kg waterstofgas waarop 500 kilometer gereden kunt worden. Het is nog niet helemaal zeker wanneer deze auto beschikbaar komt, maar bij Audi richten ze zich op eind 2025.
| Nieuwprijs | € 120.000+ |
| Verbuik | 1kg/100km |
| Actieradius | 500 kilometer |
| Deuren | 5-deurs |
| Beschikbaar | 2025 |
Kun je een diesel auto ombouwen naar waterstof?
Er zijn dus nog niet zoveel keuzes voor waterstof auto’s op de Nederlandse markt, hierdoor kijken liefhebbers naar andere mogelijkheden om op waterstofgas te rijden. Zo worden de mogelijkheden om een bestaande brandstofauto om te bouwen naar waterstof, maar is dit überhaupt wel mogelijk?
Je kan een diesel auto ombouwen naar waterstof, en ook nog relatief gemakkelijk. Zo zijn er een aantal aanpassingen nodig zoals het plaatsen van een waterstoftank, ringleiding op het motorblok en benodigde elektronica. Aan de dieselmotor zelf hoef je niks te veranderen waardoor het ook nog kosteneffectief kan.
In 2022 hebben Australische onderzoekers als eerste een dieselauto omgebouwd naar een mix van waterstof en diesel. De mix is hierbij 90% waterstof en 10% diesel, dit verlaagd de CO2-uitstoot van de dieselauto met ruim 85%. Een flinke stap in de goede richting dus. De onderzoekers zijn er ook heilig van overtuigd dat ze alle dieselmotoren om kunnen bouwen naar een mix van waterstof en gaan zelfs in een jaar tijd dit proces opschalen en aanbieden voor zowel particulieren als bedrijven. Een interessante ontwikkeling die wij op de voet zullen volgen.
Wat is de toekomst van waterstof auto’s?
De meningen lopen flink uiteen met betrekking tot de waterstof auto’s. Sommigen zeggen dat er momenteel nog geen meerwaarde is aan het rijden op waterstof omdat de productie van waterstof zelf nog niet groen genoeg is. Anderen zeggen dat dit nog maar het begin is van een nieuwe revolutie.
De voordelen van waterstof auto’s zoals het snelle tanken en de enorme actieradius beloven wel veel goeds, maar aan de andere kant wordt het laden van elektrische auto’s ook steeds sneller en de batterijen worden beter. Elektrische auto’s hebben voor nu een ruime voorsprong, alleen met groene waterstof en meer tankstations / lagere aanschaffingsprijs kunnen waterstofpersonenauto’s echt een rol gaan spelen. Alleen de tijd zal dit leren.